W dzisiejszych czasach hałas przemysłowy jest równie istotnym problemem co zanieczyszczenie powietrza lub gospodarowanie odpadami. Wydaje się natomiast, że temat hałasu jest nieco mniej medialny. Tymczasem w równym stopniu może wpływać na nasze samopoczucie, a nawet zdrowie! Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo Ochrony Środowiska traktuje hałas jako zanieczyszczenie. Wobec powyższego należy przyjmować do niego takie same ogólne zasady postępowania jak dla innych zanieczyszczeń środowiska np. zanieczyszczenie powietrza czy gleby.
Hałas towarzyszy dzisiejszemu życiu w większym lub mniejszym stopniu. Mieszkając w okolicy lotniska musimy w pewien sposób zaakceptować wynikające z tego niedogodności, czyli hałas generowany przez startujące i lądujące samoloty, inne urządzenia działające na lotnisku oraz zwiększony ruch w jego okolicach. To samo będziemy mogli napisać o dużych dworcach kolejowych, stoczniach, kopalniach oraz innych fabrykach przemysłu ciężkiego. Galerie handlowe czy areny sportowe będą z kolei generować duży ruch samochodowy w swojej okolicy. W tym artykule skupimy się głównie na hałasie przemysłowym.
Hałas generowany w halach przemysłowych dotyczy zagadnienia hałasu w miejscu pracy. Hale przemysłowe są to w zdecydowanej większości ogromne, często wysokie przestrzenie, po których rozchodzi się hałas i szum generowany przez maszyny oraz ludzi. W zależności od wielkości powierzchni takiej hali, liczby maszyn pracujących na niej, problem hałasu może być duży, ale mieścić się w określonych normach. Niestety, w wielu przypadkach przekracza dopuszczalne normy co wywołuje negatywne konsekwencje.
W jakich warunkach powinien przebywać pracownik?
Warunki panujące w miejscu pracy precyzyjnie opisuje ustawa, dzięki której są określone normy hałasu. I tak w ustawie zostało określone Najwyższe Dopuszczalne Natężenie (NDN). Pojęcie to definiowane jest jako natężenie fizycznego czynnika szkodliwego dla zdrowia, którego oddziaływanie podczas pracy nie powinno spowodować negatywnych zmian w stanie zdrowia pracownika. Dla 8-godzinnego trybu pracy lub tygodniowego trybu pracy jest to 85 db. Jeśli hałas przemysłowy przekracza tę normę w sposób ciągły może oznaczać to spowodowanie problemów ze zdrowiem pracownika. Może to też narazić firmę na kary ze względu na niezapewnienie odpowiednich warunków pracy. Co jeśli hałas przemysłowy jest większy niż dopuszczalne 85 dB, ale nie przez cały dzień trwania pracy? W takim wypadku też przyjęte są odpowiednie zalecenia. Praca w ciągłym hałasie w granicach 95-100 dB nie może trwać dziennie dłużej niż 40-100 minut, z kolei praca w hałasie powyżej 110 dB – nie dłużej niż 10 minut dziennie.
Jak z tym walczyć?
Jednym z najpowszechniejszych sposobów ochrony zdrowia pracowników przed pracą w nadmiernym hałasie jest wyposażenie ich w nauszniki tłumiące hałas. Na rynku dostępnych jest wiele rodzajów takich urządzeń wyposażonych w system redukcji szumów. Często umożliwiają one też porozumiewanie się pomiędzy pracownikami bez zdejmowania urządzenia. Trzeba jednak zaznaczyć, że nie jest to konkretnie rozwiązanie, które walczy z powstającym hałasem przemysłowym czy też drganiami pracujących maszyn. Ogranicza ono tylko minimalizację skutków ich oddziaływania na pracujących w tym miejscu pracownikach.
Istotną kwestią jest także wygląd hal produkcyjnych. W przypadku nowych hal na etapie projektowania uwzględniane są rozwiązania skutecznie ograniczające rozprzestrzenianie się hałasu po nich. Ciężko zastosować takie rozwiązania w halach, które mają kilkadziesiąt lat lub posiadają ograniczone możliwości przebudowy. Koszty takich modernizacji najczęściej są zbyt wysokie w stosunku do efektów. Biorąc pod uwagę te kwestie trzeba stosować inne metody redukcji hałasu, wśród nich możemy wymienić aktywne i pasywne.
Aktywna redukcja hałasu przemysłowego
Z ang. Active Noise Cancellation (ANC) jest metodą redukcji niepożądanego hałasu przez stłumienie go za pomocą specjalnie zaprojektowanego sygnału akustycznego w celu obniżenia poziomu dźwięku. Dodanie do siebie dźwięku hałasu i antyhałasu pozwala w rezultacie na osiągnięcie bardziej zadowalającego wyniku. BFirst.Tech posiada własne rozwiązanie ANC, który jest wyposażony w algorytm sztucznej inteligencji umożliwiający redukcję hałasu przemysłowego w zakresie 50-500 Hz, tworząc strefy obniżonego poziomu dźwięku.
Nasz produkt Intelligent Acoustics zawiera w sobie algorytm adaptacji w czasie rzeczywistym do zmian hałasu przemysłowego. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że nie działa on sztywno po zaprogramowaniu. Potrafi jednak reagować na zmiany w pracy maszyn np. zmiana prędkości obrotowej układu mechanicznego. System jest przeznaczony zarówno do działania w pomieszczeniach otwartych jak i zamkniętych co oznacza, że jest idealny dla hal przemysłowych.
Pasywna redukcja hałasu przemysłowego
Problemy z hałasem można rozwiązywać wielotorowo. Kolejną możliwością jest stosowanie metod pasywnych. Metody pasywne to np. układy ustrojów akustycznych w przypadku hałasu (absorbery, maty, panele akustyczne) lub układy wibroizolujące. Kluczem do odpowiedniego zaprojektowania rozwiązań pasywnych jest zbadanie środowiska pracy. Należy zlokalizować źródła hałasu i sposobu jego rozchodzenia oraz dopasować do tego wydajne rozwiązania do redukcji hałasu. Te rozwiązania to przede wszystkim rozmieszczenie poszczególnych elementów w środowisku pracy oraz dobór materiałów o parametrach, które skutecznie będą pochłaniać powstający hałas.
Jaką ścieżkę proponujemy?
Aby skutecznie walczyć z hałasem i drganiami w przemyśle i środowisku proponujemy nowoczesny produkt Intelligent Acoustics. Więcej informacji na temat Intelligent Acoustics znajdziesz tutaj.
Bibliografia
[1] http://www.prawo.pl/kadry/halas-w-srodowisku-pracy,186770.html
[2] http://forbes.pl/kariera/dopuszczalny-poziom-halasu-w-miejscu-pracy-obowiazki-pracodawcy/kmvctgb
